Cabdil 9

Pishagyn as Lheihys

Ta'n sleih Manninagh credjal ayns faishnaghyn, as dy vel shoh padjer, ny arrane, currit lesh sheese veih traa dy hraa ayns aght shickyr, as shegin da ve dy chairalagh jeant, nagh nee yn faishnagh coayl e vree.
Yn chredjue ta nish enmyssit Tushtey Crauee aght ghow toshiaght liorish Ben-ainshtyr Eddy, ayns America. T'eh yn un red myr ny shenn faishnaghyn ayns Mannin. V'eh padjer follit gys Jee yn Ayr, yn Vac, as yn Spyrryd Noo, ny gys ny ainleyn, ny nooghyn, dy lheihys yn dooinney. V'ad credj-al dy jinnagh Jee jannoo eh my ve yn yeearree Echey, as v'eh dy jarroo credjue-lheihys.
Dooyrt Yeesey Creest, " My oddys oo credjal, ta dy chooilley nhee cheet leshyn ta credjal."
"As cha nhimmey mirril dobbree Eh ayns shen kyndagh rish y vee-chredjue oc."

Ta'n faishnagh goll myr eiragh, mannagh vel eirey ayn, ta'n persoon sniessey dy gheddyn eh, ny fer jeh'n chynney sniessey.
Ta cooinaghtyn aym er shenn ghooinney, Juan y Kelly. V'eh jannoo oalys dy chastey fuill, as haink eh hym, tra va mee my ghuilley, as hug eh yn oalys dooys, as dooyrt eh va mee yn fer sniessey mooinjerys da. Hug eh meer dy phabyr dou, as va'n oalys scruit er. Dooyrt eh rhym, " Scrieu magh eh, as gyn dy bragh dy yeeaghyn eh da pyagh erbee." Dy beigns laccal cur yn oalys da pyagh erbee elley, shegin dou jannoo yn un red, agh cha negin dou cur eh da dooinney erbee.
Ren mee myr v'eh laccal mee, as ta'n oalys aym foast. Dooyrt eh dy row eh er n'yannoo ymmyd jeh keayrt-ny-ghaa.
Ta'n oalys gobbragh liorish credjue. Myr ta dooinney smooinaghtyn ayns e chree shen myr t'eh. Red erbee nee jannoo yn aigney sheeoil bee er ny lheihys. Cha jean yn oalys gobbragh, mannagh jean eh cur lesh shee da'n aigney. Ta aggle oyr doghan, as nee eh dy chooilley ghoghan ny smessey. Ta aggle cur er yn chree goll ny s'tappee, as ta credjue cur er goll ny s'moal. Shen yn aght te castey yn uill. Ta ooilley doghanyn tannaghtyn son tammylt. Ta paart goaill traa liauyr, paart traa gerrid. Ta'n er-lhee goll-rish fer stiuree. Cha jean yn er stiuree castey yn ghaal, agh nee eh ginsh diu cre'n aght dy stiurey, as quoid dy shiaull dy chur lesh, as cre'n aght dy reayll jeh ny creggyn, liorish fys ve echey c'raad t'ad.
Tra va mee my ghuilley beg, va mee currit sheese dys Ballavooyle dy akin dooinney ren giarrey yn lhuss er son y chengey veg. Va shuyr aym as va scoarnagh ghonnagh eck son shiagh tyn, as va my vummig as my huyr smooinaghtyn dy row eh ny share dy gheddyn yn lhuss giarrit, son dy ren eh mie da mooarane dy leih. Hie mee roym er y raad kairail dy gholl, agh veeit mee ghaa-ny-three cumraagyn, as yarrood mee ooilley mychione yn chaghteraght.
Tra hooar mee thie, va'n chied naight cheayll mee, va mee ersooyl agh lieh oor derrey va my huyr ny share, as mysh shen va'n traa va'n lhuss giarrit. Ren yn chymsagh brishey. Cha dooyrt mee rieau fockle mie ny sie, as ren adsyn credjal dy row eh ny share son dy row yn lhuss giarrit. Ta ooilley dy mie tra ta'n jerrey dy mie.

Yn dooinney ren giarrey yn lhuss bollagh eh " gra yn ockle " as goll magh ayns y vagher, as cur-lesh eh stiagh ayns y thie, as cur eh ayns y chymlee er yn chlouree, as myr va'n lhuss ny chirmaghey, ren yn doghan lheie ersooyl. V'eh lhuss y chengey-veg. " Veagh eh er laanaghey dy chooilley ghogan dy bee dy row meer veg giarrit jeh."

Va dooinney ren cummal ayns croit veg er gerrey da'n thie ain, as v'eh freayll cabbyl as booa. Va'n booa as v'ee ching son laghyn, as va mish er ve goll ayns y thie ollee dy yeeaghyn er yn vooa. Un fastyr, myr va mee goll shaghey yn thie echey, honnick mee yn dooinney, as va claare echey as va cappan echey troggal paart dy liggar as deayrtey ny yei eh reesht. Cheayll eh ny kesmadyn ayms, as hrog eh seose yn chlaare as yn chappan, as yeigh eh yn dorrys, as chur eh sneg er y dorrys. Hass mee, as cha ren mee gra ny jannoo red erbee, agh hooyl mee er. Cheayll mee laa ny vairagh dy row eh er ve ec Nan Wade, as va mish yn fer va goll shaghey tra va'n lhuss cloie, as v'eh smooinaghtyn dy row mish yn fer dy ghrogh hooill.
Agh myr hooyl mee shaghey yn thie echey mysh yn traa cheddin dy chooilley astyr car y touree, cha row mee smooinaghtyn dy row red erbee ayn. Cha jinnagh eh dy bragh lhiggey dou dy gholl stiagh ayns y thie ollee, son v'eh cliaghtey cheet magh as jeigh yn dorrys. Ta mee er yiarey crosh keirn jeh famman yn vooa echey, as ta mee er ghoaill blaaghyn-bluight, as cleesagh * voish yn dorrys echey, as voish dorrys yn thie ollee, ayns gamman, keayrt ny ghaa er Oie Voaldyn.
Olk dy row dasyn ta smooinaghtyn er olk.
* Clioagagh 'sy Twoaie
Ren mee keayrt fakin dooinney lesh yn chass echey giarrit feer dowin, liorish tuittym roish greie-cabbyl yn vuinn. Ren eh ec keayrt cur fys er dooinney va oalys echey dy chastey fuill. Cha row eh son jannoo eh, as ren yn dooinney as yn er-oalys cheet er cha tappee as voddagh ad gys yn er-lhee. Ren yn feaishtneyder gra yn ockle ghaa ny three dy keayrtyn, agh cha jinnagh yn uill castey. Ren mee kiangle yn chuishlin, as ren shen jannoo ny share na yn oalys. Va'n dooinney va giarrit gennaghtyn ny share son dy row yn feaishtneyder marish, son nagh row eh cha agglagh.
Va enn aym er dooinney elley ren giarrey yn laue echey dy dowin lesh corran tra v'eh giarrey paart dy faiyr. Hie eh gys feaishtneyder elley, va yn oalys echey dy chastey fuill. Ren ad laboragh feiy laa dy yeeaghyn jinnagh eh castey, agh cha jinnagh eh castey. Boandey jesh currit er ren eh castey eh ec keayrt.

Tra hie pyagh erbee gys y dooinney * ec Ballawhane, v'eh eignit dy chur yn ennym da, as ginsh da yn skeerey v'eh cummal ayn. Cha jinnagh yn pishag gobbragh ass yn skeerey. Ren eh gra yn ockle harrish ny lossreeyn giarrit, as eisht ren eh rheynn ad ayns three ayrnyn, mysh lane doarn veg ayns dagh ayrn. Va dagh ayrn jeu shoh rheynnit ayns three ayrnyn elley, as gys dagh ayrn jeu shoh va currit cappan dy ushtey cloie, as eisht faagit dy hayrn son nuy minnidyn. Yn dooinney va ching v'eh dy ghoaill nuy lane spainyn-" tea " jeh'n stoo, er nonney dy chur yn spain-" tea " nuy keayrtyn hug ny meillyn echey. Va'n ayrn veg shoh dy ve currit gys ymmyd dy chooilley trass oie, derrey veagh dy chooilley nuy ayrnyn baarit. Ren yn lhiurid dy hraa cur traa dasyn dy gholl ny share. Eisht e eddin, as dy chooilley ayrn jeh e chorp dy ve nieet lesh yn ooillagh, as my ve veg harrish v'eh dy ve ceaut ayns yn aile.
* Fer oalys ard ghooagh.


Hie mee stiagh ayns thie ayns F - - -, as honnick mee dooinney goll trooid obbyr yn feaishtneyder. V'eh giu paart jeh'n toolagh ass cappan, as v'eh ny hassoo rooisht ayns tubbag vooar ayns mean y laare, as yn fer feaishtneyder niee yn chorp echey lesh awree yn lhuss. Hie mee magh cha leah as foddym goll.

Tra va mee my lhiannoo mysh shey ny shiaght dy vleeaney, ren mee goll gys Purt Noo Moirrey dy akin ben voish Ballawhane v'ee cummal ayns Purt Noo Moirrey. V'ee ben jeh foaynoo mooar. V'ee troggal my chione keayrt ny jees 'sy chiaghtyn. Va mee surranse lesh kione ching, as va'n wannal aym cam. Va mee eignit dy iu paart jeh'n awree, as va my chorp nieeit ooilley harrish lesh y paart elley. Va wheesh dy ghwoaie aym er ren mee goll ny share chelleeragh.

My huyr as va chiassagh scarleod eck tra v'ee daa vlein dy eash, as ghow ee yn rose ayns yn eddin as yn chione eck, lurg yn chiassagh.
V'ee tendit liorish yn erlhee ain hene, agh va my vummig as yn ven-boandyr eck smooinaght yn dy beagh eh ny share dy gheddyn oalys currit urree.
Ren ad cur fys son shenn ghooinney va oalys echey son yn rose.
Haink eh stiagh ayns y chamyr boayl va my huyr ny lhie. Va lane cappan dy smarrey muck fegooish sollan ayns ny laueyn echey. Ayns yn smarrey muck va nuy meeryn dy straueyn, giarrit jeh ec yn chied yunt. Hie eh sheese er e ghlioonyn as ren eh gra yn ockle harrish yn smarrey, as ren eh mastey yn smarrey lheit lesh ny straueyn.

Va ny straueyn goit ass as currit ayns yn aile, as va smarrey muck currit er eddin my huyr, as er yn chione eck. V'ee feer dhonney, as hooar ee baase laa ny vairagh. Va mee goaill yindys, lane bleeantyn lurg shen, dy chlashtyn yn er-lhee mooar Erasmus Wilson mychione doghanyn ayns crackan, gra nagh ren eh geddyn red erbee ny share na smarrey muck son yn rose.


Oalys dy Chastey Fuill

"O Hiarn! clasht rish my phadjer ayns Dty ynrickys.
Cur geill da my phadjer ayns Dty irrinys.
Ren peccah goaill toshiaght ayns Adam as Aue.
As ayns Dty hilley ta mish nish sumney yn uill shoh dy ve castit. Amen."

Hooar mee yn oalys shoh voish Juan y Kelly, Cronk Shynnagh, ayns yn vlein hoght cheead yeig as three-feed, son dy row mee yn phyagh s'faggys mooinjerey va echey.
Dooyrt eh rhym dy row eh er prowal eh keeadyn keayrt, as va'n uill dy kinjagh castit. Smooinee mee dy row eh er ve castit edyr v'eh er ghra yn oalys ny dyn. Ren eh cur aigney aashagh da'n fer va'n uill echey roie.



Oalys son Juntyn Sheeynt

Abbyr padjer y Chiarn.
Nish abbyr three keayrtyn,
"Ayns ennym yn Ayr, as y Vac, as y Spyrryd Noo."
Hie Creest gys creg
Dy laanaaghey mwannal eig;
As my rosh Creest yn laare,
Va'n wannal eig ny share.
Bee slane dagh cuishlin, as bee slane dagh feh, as bee slane dagh cron, as bee slane dagh ashoon jeh'n theill, as dy ve yn ayrn shen kiart cha mie myr cass erbee nagh row red erbee jannoo er.
Hiarn, cur couyral. Dy chur Jee da couyral."


Pishag son Fairag

Nuy meeryn dy yiarn currit tessen er y cheilley harrish yn att nuy keayrtyn, as gra " Lheie ersooyl myr kay er ny sleityn, as myr keayn er y traie. Ayns ennym yn Ayr, as y Vac, as y Spyrryd Noo."

Yn Pishag ny Mumpyn, ny Chengey veg

Abbyr padjer y Chiarn.
Nish abbyr three keayrtyn, " Ayns ennym yn Ayr, as yn Vac, as y Spyrryd Noo.
My she ny mumpyn, ny scoarnagh ghonnagh,
Ny yn chengey veg,
Troggyms seose dty chione. Troggyms seose dty chione.
Troggys Jee, troggys Moirrey, troggys Maal.
Mish dy ghra, as Jee dy yannoo eh.
Myr shen hie Creest er y droghad.
Troggyms seose dty yuntyn, fehyn as fuill."

Oalys son Fahnaghyn

Va meer dy snaie olley, as va cront currit er son dy chooilley fahney, as currit ayns oaie. " Oanluckey! Oanluckey! goll gys y cheeill, Cur lesh ny fahnaghyn aym marish ny fahnaghyn ayd hene
Ayns ennym yn Ayr, as y Vac, as y Spyrryd Noo."

Oalys son yn Chenney-jee

Nuy juntyn dy choonlagh oarn, chirmit dy vleh lesh ny meir, as eisht mastit lesh shelley hrostey, as currit er yn chenney-Jee three keayrtyn.
"Scolt y chenney-Jee, chenney-Jee cheh.
Ny skeayl ny smoo, ny skeayl ny shlea.
Ayns ennym yn Ayr,-y Vac, as y Spyrryd Noo."


Pishag son Lheunican

Va'n lheunican dy ve ventyn rish dy aashagh mygeayrt y mysh lesh freeney prash, noi yn ghrian tra va'n chied ayrn jeh'n oalys grait, as lesh yn ghrian tra va'n ayrn s'jerree grait. Va'n oalys grait three keayrtyn.
" Lheunican 'nane, lheunican jees, lheunican three, lheunican kiare, lheunican queig, lheunican shey, lheunican shiaght, lheunican hoght, lheunican nuy.
Veih nuy gys hoght, veih hoght gys shiaght, veih shiaght gys shey, veih shey gys queig, veih queig gys kiare, veih kiare gys three, veih three gys jees, veih jees gys 'nane, veih 'nane gys veg."
Dy Chastey Roie Foalley

Haink three deiney crauee voish yn Raue, Creest, Peddyr, as Paul.
Va Creest er y chrosh, as va'n uill Echey shilley, as Moirrey er ny glioonyn eck Liorish.
Ghow fer jeu yn er-obbee ayns e laue yesh, as hayrn Creest crosh harrish.
Haink three mraane aegey harrish yn ushtey.
Dooyrt unnane jeu, " Seose."
Dooyrt 'nane elley, " Fuirree."
Dooyrt yn trass unnane, "Castyms fuill dooinney as ben."
Mish dy ghra, as Creest dy yannoo eh.
Ayns ennym yn Ayr, as y Vac, as y Spyrryd Noo.

Three Moirraghyn hie gys yn Raue, ny key mee, ny cughtee, Peddyr as Paul.
Dooyrt Moirrey jeu, " Shass."
Dooyrt Moirrey jeu, " Shooyl."
Dooyrt Moirrey elley, " Dy gastey yn uill shoh, myr chast yn uill haink ass lhottyn Chreest."
Mish dy ghra eh, as Mac Voirrey dy chooilleeney eh.
Pishag son y Roig

"Ta mee rheynn eh ayns ennym yn Ayr, as y Vac, as y Spyrryd Noo.
Edyr eh ve roig, ny roig yn ree, dy jean y chron rheynnit shoh, skeayl yn dourin shoh er geinnagh ny marrey."


Pishag dy Gheddyn Fuill

" Farraneagh yn uill ghoo, myr yiare buin nagh dhoo. Goyms eh, as bee eh aym. Vaikym eh, as cha derym geill da ny smoo."


Pishag son yn Vuinnagh

Va Philip ree ny shee, as Bahee yn ven echey, as yinnagh ee breearrey gys Jee nagh beagh eh dy bragh laccal er aeg ny shenn. Goyms fynn firrinagh jiooldym voym yn doo yiare buin nagh, as goyms eh, as bee eh aym, as cha bee'm dy bragh dy dhonney yiare buinnagh.
Ayns shenn hraaghyn v'ad smooinaghtyn dy voddagh doghanyn ve currit gys fer elley, ny goit voish.
Ta fys aym er sleih ren eab dy chur doghan gys feallagh elley, dy gheddin rea rish adhene. Cha row fys oc dy row doghanyn tannaghtyn yn un hraa, ny veagh ad goll ny share; as dy jinnagh ooilley doghanyn goaill traa gerrid dy ghuirr, son dy row lane mooar doghanyn cheet voish oohyn, ny beishtyn veggey, ny " sporeyn." Ayns yn chooish shen, va'n dooinney va'n oalys echey booiagh goaill eh voish fer elley. Heill eh dy voddagh eh dellal rish ny share na'n fer elley, son dy row yn oalys echey.



Troggal yn chione va jeant son pian dy horch erbee ayns y chione, as va'n oalys grait tra v'ad jannoo eh.
Va un laue currit ayns beeal yn phyagh ching, as yn laue elley cooyl y ching, as eisht jingey ny laueyn cooidjagh. Ny keayrtyn va ny laueyn currit er dagh cheu jeh'n chione, as eisht jingit cooidjagh.



Caghlaaghyn Cliaghtaghyn
Va freenaghyn slaait harrish askaidyn, as lheunican tooill, as lhiggit dy vergaghey, as hooar ad ny share.
Va brashleid ny cliegeen ceaut mygeayrt y wannal, son oalys dy reayll ersooyl scoarnagh ghonnagh.
Boandey mysh mwannal y laue, abane as mwannal, dy reayll ersooyl drogh spyrrydyn.
Fainaghyn jeant jeh daa veain son aaghcheoi, ny er son annoonidyn.
Airh-hallooin ayns piob, son criu eeackle.
Joan kairdagh ayns ushtey, son boghtynid yn uill.
Poodyr gunn, son yn un aght.
Va cluigeenyn as fainaghyn ceaut dy reayll drogh spyrrydyn ersooyl.
Va clagh lesh towl dooghyssagh ayn ceaut mygeayrt y wannal dy lheihys annoonidyn.
Va skillin goit ass yn chistey killagh, as towl, currit trooid, as eisht kianglt mygeayrt y wannal dy reayll ersooyl annoonidyn.
Cur yn laue corp marroo er cowrey ruggyree yinnagh eh y lheihys. Va laue dooinney currit er guilley, as laue ben er 'neen.
Va fainaghyn ayns ny cleayshyn ceaut dy chur ersooyl drogh spyrrydyn.
Jiole lhott, dy yannoo eh glen.
Shliee bolg frog, dy ve jargal dy ghoaill yn aile ass lostey.
Cur cass, ny laue, ta er choayl yn vhioyr, ayns minnagh baagh ta chelleeragh marroo.
Snaaue sheese ny greeshyn gour e ching, three Jedooneeyn geiyrt er y cheilley, ayns ooryn killagh, son boghtynid fuill.

Troggal yn chleeau, ny yn chleeau heese, son pian ayns y ghailley.
Va meer veg dy chainle currit er ping as foaddit, as currit er beeal y ghailley, as gless currit harrish, as va'n chleeau troggit seose tra va'n aer losht.
Croymmey sheese as cur shelley fo chlagh, son pian 'sy lhiattee, te cur ass ynnyd gheay ayns y minnagh.
Va caslys yn chrosh jeant er y lhiattee gansoor yn un cheint.
Va lhiannoo currit ayns oabbyr mwyllin, as lhiggit dy chadley, son yn truh. Te jerkit dy row eh dy agglaghey yn lhiannoo veih moughaney.
Broit lugh, currit da lhiannoo, dy reayll eh veih fliughey yn Ihiabbee. Foddee dy row eh dy agglagh yn lhiannoo.



Reddyn va ymmyd jeant jeh ec sleih Manninagh veih reeriaght beiyn.
Bithag-key chiu currit ayns clooid as currit fo clagh, dy hrastey eh, ymmyd jeant jeh dy yannoo meeley cron as son lostey ghrian.
Eeym losht, fegooish sollan, ymmyd j eant jeh dy veelaghey.
Blennick-cholgey ymmyd jeant jeh ayns yn un aght.
Eeh goair.
Fynnican ooh, flooyr, as feeyn-gyere, seiyt kione y cheilley as currit er clooid dy yannoo boandey creoi.
Shelley cramman ymmyd jeant jeh son sooil lyn gonnagh.
Glenney eeym dy kinjagh freilt er yn voalley lurg bainney er ve vestit.
Va shelley hrostey currit er sooillyn gonnagh, cleayshyn, as meillyn.

Va muck-meay currit er fahney as eisht currit ayns clooid er billey drine, lesh jiolg trooid yn vuck veay, as yinnagh yn fahney goll ersooyl.
Va mooin ymmyd jeant jeh dy chreoiaghey as dy veelaghey.

Broit crammag, ymmyd jeant jeh son doghan ny scowanyn.
Ta clabbag dy chrammagyn ymmyd jeant jeh dy laanaghey gonnid.
Eoylley ollee, ymmyd jeant jeh son lostaghyn, as giarragyhn.
Eoylley ghuiy, yn ayrn bane, broiet ayns lhune, son y vuighey.

Reddyn ymmyd jeant jeh veih reeriaght lossereeyn.
Drow, clabbag son feill varroo.
Flee, grundsyl, as lhuss ny moal moirrey, broojit eddyr daa clagh, clabbag son brooghyn.
Duillagyn cabbash broiet, mie son cleeau ghonnagh.
Clabbag dy phraasyn broojit, mie son scoar nagh ghonnagh.
Napinyn broiet, mie son clabbag.
Carradgeyn broiet, mie son clabbag.
Parsley broojit, mie son brooghyn.
Woishleeyn broojit, marish smarrey muck, mie son yn rose.
Lus-thie, mie son sooillyn gonnagh.
Duillagyn dress broiet, son sooillyn gonnagh.
Airh-hallooin, mie son dy chooilley cheint dy ghoghan.
Rass lieen, mie son clabbag, as er son feay raght as moughane.

Duillagyn cabbag, son clabbag, as er son gah undaagagh.
Duillag Pharick, yn duillag dy ve skeaylt er lurgey ghonnagh.
Slane-luss, broojit eddyr daa clagh, dy chastey fuill, as er son brooghyn.
Vervine va ymmyd jeant jeh dy reayll ersooyl drogh spyrrydyn veih dooinney ny baagh. V'eh mennick currit da muckyn.
Dossan dy undaagagh, as meer dy airh hallooin, mie dy reayll fer veih drogh spyrrydyn as ferishyn.


Cumfurt scrist, as boandit mygeayrt mwannal-cass, ny abane, ny mygeayrt mwannal laue, dy yannoo keint dy eaddagh-kereagh.
Lhuss-y-lhee, ny bollan feailleoin, dy reayll ersooyl drogh spyrrydyn.
Va drogh spyrrydyn oyr annoonidyn, as Ihuss-y-lhee ny bollan feailleoin yinnagh ad y lheihys.
Va ymmyd jeant jeh son annoonidyn, ny son yn chingys huittymagh.
Tayrnit seose lesh ny fraueyn ec yn vean-oie Laa'l Feailleoin, yinnagh eh freayll yn oays echey son yn slane blein.
Ta bollan bane yn un lhuss as bollan feail leoin, son dy row fo yn duillag bane, ny bane er yn cheu s'hinsley.
Va luss yn ollagh currit da lheiyee.
Lhuss yn ollee, ny ollystryn keoie, son beeal gonnagh ayns maase, as er son ny beishtyn ny criu eeacklyn.