Carn 89

Giarrey Seose y Reeriaght Unnaneyssit?

Ta sleih dy liooar ayns Sostyn smooinaghtyn dy vel ny hanschaslyssyn eddyr ny Thoreeyn as yn Cheshaght Obbree Ghoaldagh cheet dy ve ny sloo gagh laa. Foddee nagh vel shoh kiart er chor erbee. Ga dy vel Tony Blair cur yn olk er niart sleih sy Cheshaght-Obbree liorish geiyrt er fassan dy mooar, t'eh bunnys shickyr nagh beagh reiltys ayns Lunnin fo'n Cheshaght-Obbree goll rish reiltys fo ny Thoreeyn. Er y chooid sloo, veagh reiltys Sheshaght-Obbree prowal geddyn rey rish ny deiney keoi er y skian jesh va lhiggit magh ass ny thieyn baanrit ec y Thooder. Foddee nagh bee yn eab slane speeideilagh, agh veagh yn Cheshaght Obbree prowal dy gheddyn rey roo as dy chaghlaa ram reddyn elley ta er ve jeant ec ny Thoreeyn Sostnagh.

Agh erskyn ooilley, ta un anchaslys feer vooar eddyr ny Thoreeyn as yn Cheshaght-Obbree Ghoaldagh. Shen pollys (policy) yn Cheshaght-Obbree mychione reiltys-hene ayns Nalbin as ayns Bretin, as y treealtys dy chur quaiyllyn da ny rheynnyn-cheerey ayns Sostyn. Dy firrinagh, cha nel yn Cheshaght-Obbree Ghoaldagh ayns foayr jeh cur monney pooar da ny Bretnee: quaiyl veagh oc, gyn pooar harrish keeshyn. As ga dy beagh yn ard-whaiyl Albinagh abyl dy chaghlaa keeshyn, cha beagh y pooar shen feer niartal. Agh ny-yei shen as ooilley, ga nagh bee Celtiee ennagh coontey monney jeh treealtyssyn yn Cheshaght-Obbree Ghoaldagh mychione jee-veanaghey (devolution), ta ny treealtysyn shoh jannoo anchaslys mooar eddyr ny Thoreeyn as lught Blair. Ta ny Thoreeyn slane noi jee veanaghey erbee. Dy jarroo, ta ny Thoreeyn er chur bunnys ooilley y pooar ayns Lunnin ny lomarcan.

Mysh feed blein er dy henney, va'n arganys cheddin goll er sy Reeriaght Unnaneyssit mychione reiltys-hene da ny hAlbinee as Bretnee. Y red noa nish, shen y treealtys dy lhiggey da pooar ennagh goll ennagh voish Lunnin dys rheynnyn-cheerey Hostyn. Oddagh shoh ve ny red gaueagh da'n Cheshaght-Obbree Ghoaldagh, er y fa dy nhegin daue goaill toshiaght veih'n vun ayns Sostyn. Ta fys mie dy liooar ec ny hAlbinee as ny Bretnee cre yinnagh adsyn dy beagh jee-veanaghey cheet. Cha nel y fys shen ec ny Sostnee. Ta ram jeu cliaghtey smooinaghtyn dy vel jee veanaghey ny red quaagh ta boirey er Celtiee keoi nyn lomarcan. Cha nel eer fys ry-gheddyn er ny rheynnyn-cheerey Sostnagh veagh ayn. Beagh Merseyside fo Manchuin ny beagh eh 'seyr' ny lomarcan? Beagh Sheffield fo smaght Leeds? Beeagh ny shenn reeriaghtyn Anglo-Hostnagh aa vioghit? Ta ram obbyr dy ve jeant, as ta ny Thoreeyn jerkal dy bee brock jeant vees vondeishagh dauesyn.

Bentyn rish Nalbin, ta paart jeh ny shenn noidyn cheet roo reeshtagh. Ayns ny bleeantyn jeih as tree feed, ren sleih goll rish Tam Dalyell as Neill Kinnock stroie yn eab dy chur reiltys-hene da Nalbin as Bretin. Dy jarroo, ta'n chooid smoo dy 'leih er nyarrood dy ren yn eab shoh marroo reiltys Callaghan as lhiggey da'n Thooder cheet stiagh.

Cha nel Tam Dalyell, yn oltey jeh Kiare as Feed y Ghoal son Lothian Heear, er nynsaghey veg. T'eh foast noi seyrsnys Nalbin. My vees ard-whaiyl ayns Nalbin, t'eh feer voirit mychione olteynyn Albinagh vees foast ayns Kiare as Feed y Ghoal. Veagh smaght oc er cooishyn Sostnagh! Foddee nagh vel Dalyell boirit dy row (as dy vel) wheesh smaght ec Sostnee er Albinee nagh vod ny Albinee breimmey gyn kied veih Lunnin. Agh cha nodmayd jerkal dy jean Dalyell caghlaa yn aigney echey. She dooinney lajer as neu loobagh t'ayn. Cooinee er yn aght ren eh geiyrt er y Thooder mychione cooish y Belgrano. Agh ec y traa cheddin, cha nel monney sleih ayns yn Cheshaght-Obbree ta goll rish Dalyell. Myr shen, lhisagh Blair ve abyl dy chur jee-veanaghey er e hoshiaght, ga dy bee eh doillee pollys baghtal 'yannoo da Sostyn.

By vie lesh ny ravallyn (rebels) mastey ny Thoreeyn goll erash dys Sostyn Veg.

S'olk lhieu dy vel laghyn gloyroil yn impiraght ersooyl. T'ad cur feoh da joarreeyn quaagh ayns yn 'Oarpey' as gobbal dy vel Sostyn hene syn Oarpey. T'ad goaill greim er gagh skeeal (firrinagh ny foasley) oddys soilshaghey magh y smaght ec sleih keoi sy Vrusheyl (Brussels) er sleih surransagh y Ghoal. Son shickyrys, by vie lesh ymmodee Thoreeyn tayrn y Ghoal magh ass yn Unnaneys Oarpagh dy bollagh. Cha nel y chooid smoo jeh ny Sostnee toiggal dy vel yn ashoonaghys oc hene feer lajer. V'ad rieau coontey y Reeriaght Unnaneyssit dy ve yn un red as Sostyn Vooar as cha mie lhieu red erbee oddys soilshaghey magh nagh vel shen kiart.

Ta ny mynlee (minorities) syn Oarpey ayns foayr jeh 'Oarpey ny Rheynnyn Cheerey'. Ta shen dy ghra, brishey seose ny steatyn mooarey ayns rheynnyn-cheerey as cur pooar ennagh da ny rheynnyn cheerey shen. Ta'n lheid er ny yannoo sy Spaainey as va vondeish ec ny Giarmaanee hannah veih ny shenn laghyn. Agh ta'n Reeriaght Unnaneyssit (ta shen dy ghra, Sostyn) as y Rank slane noi shen, ga dy vel y Rank er jee-veanaghey red ny ghaa. Tra ta reiltys Lunnin gaccan mychione smaght yn Vrusheyl, t'ad jarrood dy vel ny Celtiee er surranse y red cheddin (as foddey ny smessey) rish keeadyn dy vleeantyn. Bee eh doillee dy liooar dy chroo 'Oarpey ny Rheynnyn-Cheerey'.

Orree Crennell

The dominant nationalisms in the larger European states make it difficult to achieve a Europe of the Regions.